VỀ NGÔI TRƯỜNG XƯA NHẤT SÀI GÒN

LES ÉCOLES D' ART APPLIQUÉ
NHỮNG NGÔI TRƯỜNG MỸ THUẬT THỰC HÀNH

Những trường mỹ thuật thực hành này tọa lạc ở phía đông của Nam Kỳ tại vị trí trung tâm của ba vùng của tỉnh Gia Định (cửa ngõ của Sài Gòn), cách Biên Hòa (30 cây số về hướng đông bắc Sài Gòn) và Thủ Dầu Một (30 cây số về hướng bắc Sài Gòn).

Trường Gia Định là trường chính của hai trường kia. Trường tiếp nhận những thanh niên lựa chọn con đường nghệ thuật. Trong năm học đầu tiên những thanh niên này được hổ trợ một sự giáo dục và một quá trình học chuyên môn (hội họa, kỹ thuật, bài tập thủ công). Hết năm học chuẩn bị này, những kỹ năng được bộc lộ, những nghề nghiệp bắt đầu xuât hiện. Những học sinh tự chọn tùy theo sở thích hay năng khiếu của mình: Có kẻ ờ lại Gia Định, người khác về Biên Hòa hay Thủ Dầu Một để theo học hoàn tất phần kỹ thuật mà họ đã được học trước đó.

Khóa học của là 3 trường là sáu năm. Phần thực hành là ba năm. Thời gian này các học sinh phải trãi qua  ba năm trong các xưởng gắn với mỗi trường. Trong ba năm cuối này, họ được nhận tiền lương, họ phải hoàn thành tốt việc đào tạo kỹ thuật. Thời gian đào tạo ở các xưởng giúp họ nâng cao bằng việc cho ra một tác phẩm như là một tấm bằng tốt nghiệp và được công nhận bậc thầy. Khi ra trường, họ được thuê làm việc hay bố trí tùy theo sở thích của mình.

Ba trường này được đặt dưới sự một vị thanh tra chuyên trách về lĩnh vực này. Cũng như cả ba trường cũng thường xuyên liên hệ và phối hợp với nhau. Trường Gia Định cung cấp chương trình kế hoạch chung cho trường Biên Hòa và Thủ Dầu Một; trường Biên Hòa chế tạo các phụ kiện cho bàn ghế cho trường Thủ Dầu Một, còn trường Thủ Dầu Một thì cung cấp các bình gốm cho trường Biên Hòa, v,v...

1. Trường vẽ Gia Định:

Trường vẽ Gia Định dạy về hội họa và điêu khắc. Trường đạt được những kết quả xuất sắc do những năng lực của hội nhập của những học sinh Việt Nam và những năng khiếu đáng ghi nhận về các bộ môn đồ học nghệ thuật. Học sinh theo học các khóa giáo dục tổng quát và giáo dục thể lực; họ thực hành trên tất cả  các tranh vẽ đủ thể loại: tranh thiên nhiên các loại, sáng tác trang trí, ký học ngoài trời, chân dung,v.v…

Trường có 73 học sinh: 29 người năm thứ nhất, 25 thuộc ban trang trí, 8 thuộc ban thợ khắc, 11 cho ban in li tô. Các ban này dưới quyền điều khiển của Thanh tra trường mỹ thuật thực hành Nam Kỳ, phụ tá là một giáo sư hội học người bản xứ được điều động từ chính quyền thành phố và bốn giám sát người bản xứ do nhà trường đề cử.

Các giáo sư và học sinh của trường vẽ Gia Định được cử tới cuộc triễn lãm thuộc địa về ma kết tranh tầm sâu (giống như mô hình 3D) mô tả những dáng vẻ của đới sống Nam Kỳ, những pa nô trang trí những động vật tượng trưng, những tập tranh in tay thể hiện lại những bông hoa và thú vật của các nghệ nhân người Hoa, những bài học đa dạng khác. Mỗi đề tài được cử đi biểu lộ trình độ đạt được của những học sinh đã từng học vẽ tại trường này.

                                                           (Còn tiếp)