VỀ NGÔI TRƯỜNG XƯA NHẤT SÀI GÒN

LES ÉCOLES D' ART APPLIQUÉ
NHỮNG NGÔI TRƯỜNG MỸ THUẬT THỰC HÀNH

2. Trường Biên Hòa

Trường Biên Hòa đòi hỏi một một truyền thống xưa liên quan đến đồ ngành đồ gốm rất được ưa chuộng trong tỉnh cùng lúc liên quan đến nghệ thuật đúc mà trước đó đã có nhiều nghệ nhân ở Nam Kỳ ( nghề đúc chiêng và chuông). Những phương cách thô thiển và việc chế tác gia tăng chỉ chú trọng đến thời giá đã đem lại những sản phẩm không có giá trị trong vài năm lại đây. Trường Biên Hòa đã nâng lại giá trị: truyền lại cho nghệ thuật địa phương một sức sống mới.

Đặt dưới sự điều hành của hai chuyên gia người Pháp trongđó  một người là của nhà máy Sèvres và sự giúp việc của nhiều giám sát, huấn luyện viên người bản xứ, nha trường có 74 học sinh chia làm hai khu vực: Khu vực làm đồ đồng (39 học sinh), khu vực làm đồ gốm (35 học sinh).

Những học sinh hầu hết xuất thân từ nông dân trẻ. Rất linh hoạt bởi những ngón tay, họ bắt đầu tập sự bằng cách nắn những con thú nhỏ từ đất sét rồi để hoàn thành chương trình tổng quát họ phải học vẽ, học nắn, tập hợp những mô hình trang trí để cuối cùng họ cho ra những tác phẩm cổ điển rất phức tạp và tinh tế.

Khu vực làm bình dùng đất từ trong vùng, được làm sạch và đặt trong xưởng của trường. Men và màu từ Trung Hoa mang sang. Nhà trường có hai lò để nung. Nơi đây cho ra đủ loại bình, những lọ sành được nung nóng, khắc chạm và làm rạn men, lớp khoác tráng men; được sao chép từ những vật của nhà bảo tàng và những vật sưu tập cá nhân ở Sài Gòn; Được sử dụng từ những tư liệu được phát hành trong những tập sách của nghệ thuật Trung Hoa. Có thể nhận thấy rằng các mẫu trong cuộc triễn lãm rằng các bình của Biên Hòa rất đẹp ở đường nét và chất liệu.

Khu vực đồ đồng sử dụng kỹ thuật chuyên về cách thức nung chảy bằng nhựa sáp đã thất lạc. Những kiểu đa dạng và đôi khi được làm mới, những đồ vật bằng đồng chế tạo từ trường (tượng thần nhỏ, viễn đông, lư hương, hình thú vật tự nhiên và thần thoại, con dấu, đồ chặn giấy, đèn vách….) lại không có gì để được mong muốn.Nhà trường chưa đáp ứng được sự hài lòng của những khách hàng rộng rãi.

Ngoài số lượng công việc trang trí cho tòa sảnh của Nam Kỳ và tòa Giáo dục cộng đồng Nam Kỳ, trường Biên Hòa đã gởi tới cuộc triễn lãm một đài nước bằng đồng lớn, mẫu vật hoành tráng được niềm nở đón tiếp.

Tượng Phật bà mang giỏ của trường Biên Hòa

 

                                                                                (Còn tiếp)