CÓ THỂ CHÚNG TA CHƯA BIẾT HẾT

10. DOUMER. Quảng trường Paul.

Phần tứ giác giới hạn bời những con đường Pellerin, Testard, Mac-Mahon và Richaud (Pasteur, Trần Quý Cáp/Võ Văn Tần, Công Lý/Nam Kỳ Khởi Nghĩa và Phan Đình Phùng/Nguyễn Đình Chiểu).

Khu tứ giác này không được xây dựng vì nó nằm giữa một trạm bơm nước sinh hoạt của thành phố nhưng một phần lại dùng cho thể thao, nằm ở rìa của đường Mac-Mahon và đường Richaud. Phần còn lại (ở góc các đường Testard và Pellerin) thì bị bỏ hoang. Cuối năm 1938, mảnh đất này được dùng làm vườn trẻ (công viên Vạn Xuân sau này).

Đầu tháng 2 năm 1939, cái tên Paul-DOUMER được đặt cho nơi này bởi chính quyền Nam kỳ.

Bản đồ 1923 cho thấy rõ vị trí của khu tứ giác lập quảng trường Paul Doumer

`

Bản đồ 1935 cho thấy khu tứ giác bị cắt phần lớn

 cho khu sinh hoạt thể thao và phần còn lại là công viên

          Xem thêm: CÔNG VIÊN CHI LĂNG VÀ CÔNG VIÊN VẠN XUÂN (02 tháng 01 năm 2015)

Paul Doumer, tên gọi đầy đủ Joseph Athanase Paul Doumer (Aurillac, Cantal, 22 tháng 3 1857 - Paris, 7 tháng 5 1932) là một chính trị gia người Pháp. Ông là Toàn quyền Đông Dương từ 1897 đến 1902 và Tổng thống Pháp từ 1931 đến 1932.

Paul Doumer

11. GARNIER. Quảng trường Francis.

Nằm trước nhà hát thành phố nằm cách bởi đường Catinat (Tự Do/Đồng Khởi).

Quảng trường này nằm trên con kênh Gallimard đã bị lấp. Được xây dựng vào năm 1886 trên những những con đường đất cát bao bọc bởi những bụi tre cao 0m30.

Quảng trường khi mới xây dựng chung quanh là cây cối um tùm

Xem thêm: Những công trình trong ký ức

Quảng trường Francis Garnier

Quảng trường Lam Sơn
Công viên Lê Lợi

(13  tháng 3  năm 2016)

Marie Joseph François (Francis) Garnier (25 tháng 7 năm 1835 – 21 tháng 12 năm 1873) là một sĩ quan người Pháp và đồng thời là một nhà thám hiểm, được biết đến vì cuộc thám hiểm sông Mekong 1866-1868 tại khu vực Đông Nam Á, cũng như vì chiến dịch quân sự do ông chỉ huy ở Bắc Kỳ năm 1873 và bị giết ở đó.

Sử Việt cũ thường phiên âm tên Garnier là Ngạc Nhi.

Marie Joseph François (Francis) Garnier

12. LONG. Công viên Maurice (còn gọi là khu vườn thành phố [Tao Đàn})

Công viên này là phần kế tiếp của công viên của dinh toàn quyền Norodom (dinh Độc lập) và được ngăn cách bởi đường Miss Cavell (Huyển Trân Công Chúa). Ngoài ra nó còn bị ngăn cách bởi các đường Chasseloup-Laubat, Verdun và Taberd (Hồng Thập Tự/Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Văn Duyệt/Cách Mạng Tháng 8 và Nguyễn Du).

Trong công viên còn có Cercle sportif saïgonnais nằm bên đường Chasseloup-Laubat.

Khu vườn lớn này được biết dưới cái tên là “công viên Maurice Long”  trước đó là bộ phận của khu vườn bao quanh dinh toàn quyền. Nhưng vào năm 1869, chuẩn đô đốc OHIER muốn tạo sự thoải mái cho cư dân Sài Gòn, đã dành tặng cho họ một nơi dạo mát một phần lớn khu vườn này. Thành phố coi việc này như là sự hào phóng, một nguồn mới cho việc chi tiêu. Riêng chuẩn đô đốc đặt một vài điều kiện: Đường Taberd phải được phóng ra tận đường Verdun (thời gian này còn gọi là đường Thuận Kiều) và ba cửa để ra vào vườn; một ở đường Taberd, một ở đường Verdun, một ở đường ChasseloupLaubat và công việc gìn giữ vườn, người bảo vệ,…Những điều kiện này thành phố cảm thấy không hài lòng. Tuy nhiên, việc chuyển nhượng đất đã được thực hiện và việc xây dựng khu vườn mới diễn ra. Trong ba mươi năm, khu vườn đã trải qua những ngày thịnh vượng.

Nhưng năm 1899, khu vườn thành phố không còn được ai quan tâm. Người ta bắt đầu phân lô để bán. Liền sau đó, Société philharmonique (Trường Quốc gia âm nhạc/Nhạc viện thành phố sau này) được dựng lên (1896), Loge maçonnique sở hữu phần đất để xây ngôi đền (về sau thời VNCH là bộ phát triễn sắc tộc) năm 1897. Cùng thời gian này con đường Miss Cavell cũng được hoàn thành. Năm 1900, một người đi khai khẩn muốn mướn tất cả khu vườn trong thời hạn mười lăm năm để trồng cây va ni nhưng vẫn để lưu thông tự do cho cư dân thành phố  băng qua vườn.Tuy nhiên thành phố đã từ chối lời đề nghị này.

Năm 1902, Cercle sportif được hình thành từ nơi trước đó là hội đua xe đạp nhượng lại sau khi đã xây dựng một đường đua. Mỗi cư dân Sài Gòn đều biết tương lai xáng lạn của Cercle sportif đem lại đã đưa khu vườn này sức sống mà trước đó mọi người đều không thích nó.

Trong phiên họp ngày 26 tháng 2 năm 1923, hội đồng thành phố đặt tên cho khu vườn này là công viên Maurice-Long.

Trong bản đồ 1867 khu jardin de ville nằm chung khu đất của Palais Norodom

Bản đồ 1873 cho thấy jardin de ville được tách ra bởi con đường Poulo Condor

Bản đồ 1898 cho  thấy khu jardin de ville bắt đầu có phân lô để bán như đường đua xe đạp tiền thân của Cercle sportif và poste de police tiền thân của Institut de puériculture.

Bản đồ 1923 khu vườn được đặt tên là Maurice Long

           Xem thêm: CÔNG VIÊN TAO ĐÀN (VƯỜN BỜ RÔ) (29 tháng 10 năm 2014)

Maurice Long (sinh 15 tháng 3 năm 1866 tại Crest - mất 15 tháng 1 năm 1923 tại Colombo) là một luật sư,  chính trị gia người Pháp. Ông từng giữ chức bộ trưởng năm 1917 trong chính phủ của Paul Painlevé và là Toàn quyền Đông Dương từ tháng 2 năm 1920 đến tháng 4 năm 1922. Maurice Long cũng là nghị sĩ của Drôme từ năm 1910 cho tới khi mất vào năm 1923. 

Maurice Long

                                                                                (Còn tiếp)